Bluszcz pospolity to roślina, której już nawet same dwa człony nazwy wskazują na ogromną powszechność występowania i w teorii powszechną znajomość. Tak, z pewnością jeśli rozpatrzymy tę roślinę pod kątem samej nazwy to zapewne większość z nas zna słowo bluszcz, jest w stanie przypomnieć sobie w wyobraźni jego wygląd oraz określić go pospolitym. Nie każdy jednak zna jego walory, a te postaram się zaprezentować. Myślę, że roślina ta zasługuje na to, ponieważ z powodu swej „pospolitej” nazwy jest bardzo niedoceniana. Być może rzucenie nowego światła lub być może jego rozjaśnienie, wpłynie na rozpalenie pożądania do bluszczów i pojawią się w większej ilości ogrodów. Hedera helix (taka jest jego nazwa łacińska) jest długowiecznym, zimozielonym pnączem, należącym do rodziny araliowatych. Jest rośliną endemiczną, występującą powszechnie na terenie Europy i Azji Mniejszej. W Polsce jest silnie rozpowszechniony i spotykany. Jednak w dekoracyjnych częściach założeń ogrodowych jeszcze mało wykorzystywany. A to duży błąd, ponieważ ze względu na swe walory fizyczne i elastyczność siedliskową, może zaoferować bardzo wiele każdej kompozycji.
Jak wygląda bluszcz pospolity
Bluszcz pospolity to forma rośliny będąca pnączem. Co najważniejsze dla każdego, to jego zimozielony charakter. Nie zrzuca liści na zimę i już ta informacja jest kluczową przesłanką przemawiającą za jego wprowadzeniem do ogrodu. Każdy lubi zimozielone rośliny, pozwalają cieszyć się swą kolorystyką nie tylko w sezonie wegetacyjnym, ale także poza nim. Pędy tego pnącza posiadają świetną umiejętność czepną. Potrafi wspinać się po ścianach, drzewach (na marginesie, tu wygląda zjawiskowo i malowniczo) czy podłożu. Dorasta do ok 20m. Cechą wpływającą na wizualny odbiór są oczywiście liście. W przypadku bluszczu są one zielone i dwojakiego kształtu. Jest namacalnym przykładem heterofilii. Jest to zjawisko występowania dwóch rodzajów liści na jednej roślinie. U bluszczu pospolitego część jest klapowa (3-5 klap), a część owalna. W maju na starszych egzemplarzach możemy zaobserwować zielono- – żółte, mierzące ok 4cm średnicy kwiaty. Kwiaty są miododajne i przyciągają dużo pszczół i owadów. Efektem kwitnienia, są pojawiające się we wrześniu niebieskoczarne, kuliste owoce. Osiągają one rozmiar ok 8-10 mm. Zawierają żywicę, w związku z czym nie są przysmakiem ptaków, ale w surowe zimy stają się z konieczności kluczowym źródłem pożywienia.
Jak uprawiać bluszcz
To chyba jedna z niewielu roślin w której uprawie trudno aby ktoś wyciągną popularny wniosek – nie mam ręki do roślin. W tym wypadku trudno o zły rezultat. Choć oczywiście taki możemy uzyskać, w przypadku młodej rośliny posadzonej na ubogiej, piaszczystej glebie w bardzo upalnej porze roku. I kluczowa kwestia – nie podlewanej. Wykluczając taki scenariusz, chyba trudno o uśmiercenie bluszczu. Być może to on nawet powinien być pierwszą rośliną młodego ogrodnika, która doda pewności i animuszu w dalszych doświadczeniach z roślinami. Bluszcz pospolity jest bardzo mało wymagającą rośliną oraz o bardzo wysokich umiejętnościach przystosowywania się do różnych warunków. Zarówno mniej lub bardziej sprzyjających. Świetnie się wywiązuje z zadania adaptacji. Może róść niemal na każdej glebie : kwaśnej, obojętnej , zasadowej. Na mniej lub bardziej wilgotnej. W stanowisku słonecznym, półcieniu i cienistym. Wykazuje się dużą tolerancją na zanieczyszczenia powietrza, co czyni go świetnym wyborem do nasadzeń miejskich. Jest nieoceniony w miejscach cienistych, dzięki jego pomocy wypełnimy miejsca , które nie mogliśmy określić mianem atrakcyjnych – głownie to silnie zacienione fragmenty, w których inne rośliny sobie nie radzą.
Gdzie sadzić bluszcz pospolity i jak go wykorzystać w kompozycji
Końcowa część wcześniejszego akapitu stanowiła pewnego rodzaju wstęp i już odpowiedź na powyższe pytanie. Otóż rzeczywiście najlepszym miejscem dla tej rośliny są cieniste części kompozycji. Uwielbia je i świetnie się w nich odnajduje. To swego rodzaju „mutualizm” między rośliną a człowiekiem, ponieważ on uzyskuje sprzyjające warunki, a użytkownik może wypełnić przestrzeń, która zazwyczaj jest najtrudniejszą do zagospodarowania. To obopólna korzyść. Zwłaszcza urodziwie prezentuje się porastając pnie drzew i wspinając się po nich. Tworzy to efekt bujności. Cenną właściwością bluszczu jest możliwość zagospodarowania za jego pomocą mniej lub bardziej pionowych części kompozycji: ogrodzeń, ścian czy stromych skarp. Jest dobrym wyborem dla małych ogrodów, w których chcemy uzyskać optyczne powiększenie poprzez zamaskowanie ogrodzenia. W ten sposób łączymy go z otoczeniem. W takiej aranżacji może on stanowić istotne tło w połączeniu z piętrowym nasadzeniem. Ciekawym pomysłem może być także nasadzenie rośliny przy słupkach altan lub w donicy. W tym ostatnim przypadku możemy zapewnić mu właściwy stelaż do pięcia się lub ustawić przy słupie który, chcemy aby oplótł. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pełnił też funkcje dywanu w kompozycji złożonej z różnych roślin. W tym jednak przypadku, powinniśmy bacznym, sokolim okiem monitorować czy nie zaczyna się wspinać po którejś z tych roślin. Jak widać możliwości jest, wiele. Reasumując, mamy wiele opcji wykorzystania tej wspaniałej rośliny. Może warto skorzystać z jej „usług” i wprowadzić ją do naszego przydomowego (a nawet domowego – wiele osób uprawia w domu bluszcz, ponieważ ma umiejętność produkcji tlenu bez udziału słońca) azylu.
