Każdy kto zaczyna przygodę z ogrodem, niezależnie czy na poziomie amatorskim czy profesjonalnym, spotyka na swojej drodze prędzej czy później nazwę odmiany klonu palmowego „Atropurpureum”. Odmiany różnych roślin noszące taką , bądź zbliżoną nazwę (np. Berberys „Atropurpurea Nana” czy „Atropurpurea”) i zazwyczaj odnosi się ta nazwa do kolorystyki liści. Są to rośliny o czerwonej kolorystyce liści. Klon palmowy „Atropurpureum” należy do wyjątkowej kategorii roślin. Otóż klony palmowe to pochodzące z dalekiego wschodu rośliny, których walory estetyczne są od lad w modzie i przez wieki znajdowały się w charakterze ozdobnym w uprawie. W największym stopniu spotykane są w Chinach, Korei czy Japonii. To właśnie z tym ostatnim krajem są najczęściej utożsamiane. Ta identyfikacja jest niemalże wynikiem konwenansu stylistycznego obowiązującego w kraju wschodzącego słońca. Klony palmowe są stosowane w stylu japońskim tak często, że można je uznać jako żelazny materiał roślinny do tworzenia założeń ogrodowych o takiej stylistyce. Chyba porównywalnie do sosen formowanych w stylu bonsai, obecność klonów palmowych w takich koncepcjach jest niemal bezwarunkowa. Dodają one bowiem lekkości kompozycji, a ich kształty, często kaskadowe dostarczają różnorodności i malowniczego wyglądu. Pięknie, zwłaszcza te czerwone, kontrastują z powszechnie stosowanym w ogrodach japońskich żwirkiem .
Jak wygląda klon palmowy „Atropurpureum”
Klon palmowy „Atropurpureum” jest jedna z wyższych odmian pośród klonów palmowych. W idealnych, rodzimych warunkach potrafi uzyskać nawet ok 8 metrów wysokości. W naszych warunkach klimatycznych ta wielkość najczęściej mieści się w przedziale 3-5 metrów po 10 latach. Możliwe jest oczywiście kształtowanie i korygowanie dzięki temu preferowanego rozmiaru. Pokrój samej rośliny jest mocno ażurowy z kaskadowymi pędami bocznymi. Cechą chyba największej atrakcyjności tej rośliny są liście. Nie są to tak duże liście jak w przypadku pospolitych odmian klonu i cechują się innym kształtem. Są powcinane, 5-7 klapowe i osiągające ok 5-8 cm średnicy. Przekłada się to i lekko kaskadowy pokrój, na odbiór rośliny jako delikatnej i „lekkiej”. Bardzo istotnym i oczywiście nie do pominięcia jest walor fizyczny związany z barwą ulistnienia. Liście Atropurpureum są wiosną jasnoczerwone, w trakcie sezonu barwa staje się ciemniejsza, a na jesień przybiera formę szkarłatnoczerwoną. Przez cały okres wegetacyjny, pojawiające się młode przyrosty również mają jasnoczerwoną barwę. Dodaje to kolorytu roślinie oraz ożywia fragment ogrodu w którym ją zlokalizujemy. Dodatkową cechę, która jednak nie jest kluczową dla tej rośliny stanowią drobne, ciemnoczerwone kwiaty. Nazwałem je nie do końca kluczowymi, ponieważ mają tylko 6-8 mm średnicy, są zebrane w nieduże podbaldachy i mało zwracające uwagę. Większość osób zapewne nawet nie przypomina sobie ich wystąpieniu w sezonie wegetacyjnym.
Jak uprawiać i gdzie posadzić klon palmowy „Atropurpureum”
Klony palmowe należą do roślin, które pomimo, że nie będą wymagały od nas nadmiernej ingerencji w kwestii pielęgnacji, mają określone wymagania uprawowe. Jeśli im zapewnimy więc odpowiednie warunki to odwdzięczą się pięknym, dekoracyjnym wyglądem i prawidłowym wzrostem. Klony palmowe nie lubią pełnego słońca, choć te z czerwonymi liśćmi najlepiej się wybarwiają w takim stanowisku. W cienistych stanowiskach ich liście bowiem tracą barwę i przyjmują bardziej zielony odcień. Klony palmowe maja większe wymagania glebowe niż klony pospolite lub jesionolistne. Klony palmowe preferują umiarkowanie wilgotną glebę, przepuszczalną o odczynie kwaśnym lub lekko obojętnym. Nie lubią natomiast stale podmokłej i ciężkiej gleby. Takie warunki, ze stałą, dużą wilgotnością nieprzepuszczalnej gleby szybko są przez klon palmowy sygnalizowane poprzez więdnięcie i zasychanie liści oraz pędów, a nawet finalnie całych roślin. Drugim ekstremum warunków uprawnych jest nadmierna susza. W tym wypadku także reakcja klonów jest dość namacalna i wyraźna. Liście na obwódkach zasychają i o ile nie zauważamy innych symptomów, w postaci widocznego zakażenia chorobą grzybową, to możemy taki objaw sklasyfikować jako przesuszenie. Warto klony palmowe w związku z tym ściółkować. Zapobiegnie to nadmiernej transpiracji wody i przesuszaniu korzeni. Bowiem przyczyną takiego zjawiska jest stosunkowo płytko zlokalizowany system korzeniowy. Niestety generalnie klony palmowe nie mają tendencji do poszukiwania głęboko wody i wytwarzania palowych korzeni. Choć zapewne w niesprzyjających warunkach mogą w pewnym stopniu ta cechę wykształcić. Ostatnią kwestią na którą należy zwrócić uwagę są choroby grzybowe. Do najczęstszych możemy zaliczyć:
- werticilioza – podstawowymi objawami tej choroby są pojawiające się pomiędzy nerwami zżółknięcia , które następnie brązowieją, a finalnym efektem staje się opadanie całego liścia. Również same pędy dają sygnał o zakażeniu poprzez możliwe do zaobserwowania zbrunatnienie zewnętrznych pierścieni. Pędy mogą więdnąć razem z liśćmi. Wertycilioza może wniknąć na skutek ran korzeni lub pędów. Warto po cięciu zasmarować rany lub spryskać właściwym preparatem ochronnym.
- mączniak prawdziwy – to jeden z najpopularniejszych czynników chorobowych większości roślin. Objawia się nieco brudnym wyglądem. Spowodowany on jest nalotem białej, sproszkowanej narośli na liściu. Mączniak najczęściej pojawia się w porze jesiennej, a jego nasilenie jest następstwem pojawienia się opadów oraz wysokiej wilgotności i temperatury w bezpośrednim otoczeniu rośliny. Wpływa to na utratę estetyki liści i całej rośliny, a następnie defoliację i przedwczesne opadanie.
- antraknoza – zakres chorobowy składa się z objawów obejmujących plamistość liści, zgniliznę liści i młodych pędów. Powoduje także zrakowacenia oraz zamieranie młodych gałązek i gałęzi. Najczęstszymi powszechnie widocznymi objawami są duże, nieregularne, martwe obszary na liściu, które często przyjmują kształt litery „V” . Obszary te mogą być brązowe i cienkie jak papier. Kiedy infekcja jest ciężka, grzyb wnika w ogonki liściowe i powoduje, że całe liście wyglądają na zgniłe, brązowe i pomarszczone. Objawy te są często mylone z suszą i stresem cieplnym, ponieważ są bardzo podobne. Może wystąpić znaczne opadanie liści i przedwczesna defoliacja.
- Papierowa plamistość liści klonu palmowego – objawia się pojawianiem na liściu żółtobrązowych plam, które mogą mieć różne rozmiary – od małych kropek po nieco większe okrągłe plamki. Z czasem się wykruszają, an liściu pojawiają się czarne zarodniki grzyba, które mogą zarażać sąsiednie pędy lub rośliny.
Wskazanie potencjalnych zagrożeń ma za zadanie jedynie zwrócić uwagę na ewentualne czynniki, które mogą negatywnie wpłynąć na rolę estetyczna naszej rośliny. Bezspornie wiele roślin jest zagrożonych przez różne czynniki chorobowe, również klony palmowe. Co nie zmienia faktu, że mogą w ogóle się nie pojawić. Podobnie jak człowiek, który może się cieszyć świetną kondycją zdrowotna wiele lat, tak roślina uprawiana w odpowiednich warunkach może być mniej narażona na wpływ negatywnych czynników. Klony palmowe nie lubią pełnego słońca, choć te z czerwonymi liśćmi najlepiej się wybarwiają w takim stanowisku.
Jak posadzić klon palmowy „Atropurpureum”
Zastosowanie tak atrakcyjnej rośliny powinno być względnie łatwe. Wszystko zależy od miejsca w ogrodzie i etapu jego budowy. Trudniej, bez wątpienia zawsze jest posadzić roślinę w już istniejącym i niemal dojrzałym, wypełnionym ogrodzie. Taka decyzja często w kontekście większej rośliny, jaką jest klon Atropurpureum, może się wiązać z eliminacją innej. Zwłaszcza jeśli mówimy o czerwonolistnym klonie, który dla zachowania kolorystyki wymaga posadzenia we względnie bardziej nasłonecznionej części kompozycji. Dużo prostsza decyzja o wyborze lokalizacji ma miejsce w kontekście nowego lub dopiero w początkowym etapie budowy ogrodu. Ważne aby zapewnić klonowi palmowemu Atropurpureum dostęp do światła, dzięki temu odwdzięczy się wrodzonym czerwonym, purpurowym kolorem liści. Najlepiej wygląda jako soliter, lub element najwyższego piętra w złożonych kompozycjach. Bardzo dobrym zastosowaniem może być wykorzystanie do jako rośliny pojemnikowej. W ten sposób przyozdobimy balkon, taras czy wejście do budynku. Również może wypełnić, popularne w ostatnim czasie, betonowe donice wykonane w kostce np. na podjazdach. Nie można także zapomnieć o wykorzystaniu go, jako niemal nieodłącznego elementu, założeń stylizowanych na japoński ogród. Dlatego, że w kraju samurajów trudno sobie wyobrazić brak klonu palmowego w koncepcjach opartych na tym stylu.
